واژه نامه مقایسه ای و ریشه شناسانه چهار گویش بلوچی، کردی، لری و لاری

موضوع این رساله بررسی ریشه شناسانه 200 واژه فارسی برگرفته از متن کردی داستان شیخ فرخ و خاتون استی است و معادل آنها در گویش های بلوچی، کردی، لری و لاری که تا حد امکان به بررسی واژه های گویشی معادل نیز پرداخته شده است بدین ترتیب حدود 1000 واژهء (تکراری) بررسی شده است . در این واژه نامه از ریشه های ایرانی باستان که با علامت * مشخص شده است (که به معنی فرضی بودن واژه است)، هندی باستان، سانسکریت ، اوستا، فارسی باستان، پهلوی، پارسی میانه، پارتی میانه و پازند استفاده شده. بدین دلیل که گاه رد یک واژهء فارسی نو را تنها در هندی باستان یا ایرانی باستان پیدا می کنیم که با مراجعه به دوره های متاخرتر یعنی دوره های میانه و زبانهای فارسی میانه و حتی فارسی دری آن واژه را نمی یابیم و همچنین دنبال کردن یک واژه بر روی درخت زندگی اش ما را با واژه های دیگری که همسان و معادل و مترادف آن واژه در دیگر گویش های ایرانی باشند آشنا می کند. و بدین ترتیب شناخت نقطهء برخاست آن واژه و اینکه پراکندگی آن در فلات ایران تا به کجاها رفته است می تواند در تقسیم بندی زبانهایی که چه در داخل فلات ایران و چه در خارج از آن تحت عنوان زبانهای ایرانی شناخته می شوند. ما را یاری کند. طبق تقسیم بندی انجام شده توسط دانشمندان گویش های کنونی ایرانی بنا به اینکه ریشه اوستایی یا فارسی باستان داشته باشند به ترتیب در دو دسته ایرانی شمال غربی و جنوب غربی قرار می گیرند که این تقسیم بندی بر مبنای تفاوتهای اوجی در واژه های هم معنا و یکسان انجام می شود. مثلا در مورد واژه دانستن که ریشه اوستایی: zan و ریشهء فارسی باستان: dan دارد، گویش های بلوچی و کردی طبق ریشهء اوستایی صرف می شوند: /zant/ (:دانست) و گویشهای لری و لاری بر طبق ریشه فارسی باستان: /dunes/ (با کمی تغییر واجی). هدف اصلی این رساله هم بررسی این امر و آوردن شواهدی برای اثبات آن می باشد. با گردآوری چنین واژه نامه هایی گنجینهء واژه های زبان فارسی را غنی می کنیم، واژه هایی که از خاطر ما رفته اند و قبلا بسیار استفاده می شده اند و یا واژه هایی که اکنون در برخی گویش ها مورد استفاده است ، می توانند ما را از کاربرد واژه های نامانوس عربی، ترکی، مغولی، انگلیسی و فرانسوی بی نیاز سازند.